بررسی تأثیر طول مدت تزریق هپارین زیر جلدی بر وسعت کبودی محل تزریق بیماران بستری در بیمارستان های قلب حضرت فاطمه(س) و شهید بهشتی شیراز در سال ۱۳۸۱

مقدمه: هپارین تنها ماده ضد انعقاد سریع الاثری است که به صورت تزریقی تجویز می شود. این دارو به طور وسیعی به دلیل اثرات مثبت در امر درمان استفاده می شود. کبودی، نتیجه ناخوشایند و نامطلوب ناشی از تزریق هپارین زیر جلدی است که به طور شایع دیده می شود و باعث عدم آسایش جسمی و روحی بیمار شده و محل های ممکن برای تزریقات بعدی را محدود می سازد بنابراین مهم است پرستاران از روش تزریقی استفاده کنند که شیوع نتایج نامطلوب را به حداقل برسانند.این مطالعه پژوهشی نیمه تجربی است که با هدف بررسی تاثیر طول مدت تزریق هپارین زیرجلدی به مدت 10 ثانیه و 30 ثانیه بر وسعت کبودی محل تزریق بیماران بستری در بخش های منتخب بیمارستان های قلب حضرت فاطمه (س) و شهید بهشتی شیراز در 1381 صورت گرفت. روش بررسی: حجم نمونه پژوهش براساس مطالعه مقدماتی 167 نفر برآورد گردید که به صورت متوالی مورد مطالعه قرارگرفتند. جهت گردآوری داده ها از چک لیست پژوهشگر ساخته که از دو بخش ویژگی های فردی و بخش مربوط به ثبت میزان کبودی تشکیل شده بود استفاده گردید. میزان کبودی بر حسب میلی متر مربع 48 و 60 ساعت پس از تزریق اندازه گیری و ثبت گردید. در این پژوهش داده ها با استفاده از شاخص های مرکزی پراکندگی و آزمون پارامتریک( tزوج)و نا پارامتریک (مان ویتنی یو و کروسکال والیس ) تجزیه و تحلیل شد. نتایج: روش تزریق با طول مدت 30 ثانیه به طور معنی داری وسعت کبودی محل تزریق را کاهش داد(p<0.0001) به طوری که میانگین وسعت کبودی در روش تزریق با طول مدت 10 ثانیه در 48 و 60 ساعت پس از تزریق (به ترتیب 3/214 85/82 و 206 96/77) بیشتر از میانگین وسعت کبودی در روش تزریق با طول مدت 30 ثانیه در ساعات فوق ( به ترتیب 11/148 53/40 و 51/175 41/44 ) بود. مردان و زنان از نظرمیزان کبودی اختلاف معنی داری داشتند (p<0.0001)به طوری که میانگین وسعت کبودی زنان در روش تزریق به مدت 10 ثانیه و 30 ثانیه در 48 و 60 ساعت پس از تزریق بیشتر ازمردان بود. نتیجه گیری: طبق نتایج تحقیق، تزریق هپارین زیرجلدی با مدت زمان طولانی تر، کبودی محل تزریق را خصوصاً درزنان کاهش داده است.